De attentie

Een meerkoet dreef langzaam op de stroom voorbij wijl ik een haiku voordroeg en iemand vroeg mij: Wat is nu uw intentie? Ik verbeterde: Attentie, wat is mijn attentie.

door Geert De Kockere

Mijn sinaasappel.
En het langzaam losmaken
van ieder partje …

Na het beleven en maken van deze haiku, kwam ik op het idee om haiku de poëzie van de attentie te noemen, terwijl andere poëzie eerder de poëzie van de intentie is.

Het beschreven tafereel is een tafereel dat nauwelijks het beschrijven waard is, maar mij toch telkens bij het eten van een sinaasappel een bepaald genot verschaft: dat losmaken van die partjes met de fijne sensatie, de geluidjes, het gevoel, de geuren die dat teweegbrengt. Dat een haikudichter dat kleine gevoel toch detecteert en in een haiku laat plaatsvinden zonder het gevoel zelf te benoemen of te dicteren, maakt dat haiku de poëzie van de attentie is.

Haiku is steeds attent voor de meest kleine, onnozele tot haast onbestaande prikkels, waarnemingen of ervaringen. En dat in tegenstelling vaak tot onze andere, Westerse poëzie, waarbij de dichter de intentie heeft om ons op zijn manier en vaak via een vergelijkend beeld, een metafoor zijn gevoel, belevenis of visie te dicteren en ons zo haast letterlijk het verhaal voorschrijft dat wij moeten zien of ervaren en wel volgens zijn eigen ervaring of belevenis. Haiku doet dat niet. Haiku is wel uiterst attent en laat ons via die fijngevoelige attentie zelf als lezer tot een verhaal besluiten en het aan onszelf in onze gedachten en op onze manier vertellen, een verhaal of een tafereel dat soms zelfs kan uitgroeien tot een heel hoofdstuk van een roman.