Je stille ruimte

Ik dacht dat ik een dauwdruppel hoorde vallen, wijl iemand wilde weten: Kan het zijn dat haiku voor mij meer is dan enkel dat kleine gedichtje? Ik antwoordde: Ja hoor, het is mijn eigen stille ruimte!

door Geert De Kockere

Haast iedereen die op een wat intensere manier ‘aan haiku doet’, zal het bevestigen: haiku is meer dan alleen maar dat kleine gedichtje. Een goede haiku dóét ook iets met je. Als lezer, als schrijver. Haiku brengt je tot rust, laat je even helemaal alleen met jezelf zijn. Meer dan andere poëzie. Waarom dat zo is, is heel moeilijk te zeggen. Het is wellicht een combinatie van factoren. Vooreerst omdat een haiku heel kort is. Je kunt het dus makkelijk meerdere keren na elkaar lezen, waardoor je je de haiku heel eigen kunt maken en je helemaal doordringt in het beschreven tafereel. Een tweede factor is wellicht het positieve karakter van haast elke haiku. Hij straalt bijna altijd iets moois uit, rust ook. En wie iets moois ervaart, wordt daar vanzelf rustig van. Schoonheid zorgt immers voor evenwicht.

→ STILTE

Maar wat mij misschien nog het meest verwondert aan dat kleine gedicht, is de stilte die het oproept. Hoe het komt, weet ik niet, maar bij het schrijven én lezen van haiku ervaar ik altijd een soort stilte, ongeacht het lawaai in mijn buurt. Ik word er vanzelf stil van. Alsof haiku een geluidsdicht kamertje is, waarin je je heel even kunt terugtrekken. Je eigen stille ruimte dus. Misschien komt dat omdat haiku je zo makkelijk in tijd en ruimte laat verplaatsen, waardoor alles om je heen even weg is. Of omdat haiku zo erg focust dat je even al de rest om je heen vergeet, ook het lawaai, de chaos en de onrust.

Of komt het door het erg verstilde karakter van haiku? Alsof een haiku je altijd toefluistert, ook al staan er uitroeptekens in. Haiku spreekt je niet toe met grote woorden, ingewikkelde metaforen of complexe zinsstructuren, haiku fluistert haast: Heb je even? Kijk je eens mee? Zie je dat ook? Ssst, stil nu maar. En weg ben je, in je hoofd, weg uit het lawaai om je heen, weg uit het geroezemoes in je hoofd, weg uit de slommer en de sleur. Ja, haiku is mijn eigen stille ruimte in mijn hoofd. Zalig!