Met een twist

Een koolmees riep luid en iemand vroeg mij: Kun je een haiku schrijven over iets dat negatief of lelijk is? Ik antwoordde: Met een twist.

door Geert De Kockere

Een van de vele onderliggende ideeën van haiku — en meteen ook een van de redenen waarom ik er zo van hou — is dat je van iets negatiefs ook nog iets moois kunt maken. Of er iets moois mee doen. Dat is wat je de positieve spirit van de haikudichter zou kunnen noemen: hij probeert de dingen, ook de minder goede of minder mooie, zo te bekijken dat je er toch nog iets positiefs in ziet. Al was het maar het relativeren van jezelf of je soortelijk gewicht binnen het grotere geheel van die immense wereld. Of hij vouwt er een glimlach van. Door zijn manier van kijken naar wat in oorsprong misschien niet zo leuk is. Bij haiku is dat veel uitdrukkelijker het geval dan bij andere poëzie, die vaak het negatieve nog versterkt en tijdens het lezen niet zelden een donkere somberheid over je heen laat dalen.

→ TWIST

Kortom: de haikudichter probeert in alles het positieve of mooie te zien, zelfs in het negatieve of het lelijke. Meer nog: hij gebruikt het om er iets boeiends mee te doen, maakt er letterlijk poëzie met een positieve spirit van. En laat dat nu ook net mijn levensmotto zijn: als je iets meemaakt dat minder aangenaam is, draai en keer het dan zodanig dat het toch nog een positief effect voor of op je heeft. Of haal er iets uit dat je leven rijker of boeiender maakt. Vanuit het idee dat alles een keerzijde heeft, is dat haast altijd mogelijk en slaag je er beter in om negatieve ervaringen toch positief te verwerken. Dat kan zowel met emoties zijn als met dingen. Ik ben nogal perfectionistisch van aard (vaak tot mijn eigen frustratie). Als ik dan iets moois heb gekocht met een kras erop, kan ik daarvan behoorlijk aangedaan zijn. Ik heb ondertussen geleerd om dan aan die kras of onvolmaaktheid een bepaalde betekenis te geven, een twist, waardoor die een positieve kering krijgt. En nee, dat lukt niet altijd of soms niet meteen. Maar ik oefen naarstig verder.

→ HUMOR

Ook een haikudichter gaat vaak zo tewerk als hij iets negatiefs ziet en daar toch iets wil over schrijven: hij geeft het een speelse of humoristische twist, waardoor het gedicht toch positief is en de lezer aangenaam verrast en dikwijls zelfs doet glimlachen. Dat is wat ik dus graag de positieve spirit van de haikudichter (en mezelf) wil noemen.