Festival van het Maankonijn

Van 17 tot 21 september 2021 organiseerde het Huis van de Haiku in Heuvelland het eerste Festival van het Maankonijn plaats, een nieuw haikufestival rond de volle maan van september, de meest gloedvolle van het jaar. Het festival focust niet alleen op haiku, maar via haiku ook op natuur, stilte, rust, de maan en duisternis, met een hele waaier aan activiteiten.

Heuvelland was met zijn glooiende landschap en zijn haast iconische Kemmelberg, Rodeberg, Zwarteberg en andere getuigenheuvels het boeiende decor voor de eerste editie van dit intieme festival, dat via de poëzie van haiku de natuur op een andere manier wil laten zien en beleven. Het festival is een idee en concept van het Huis van de Haiku, dat haiku voor een ruim publiek toegankelijk wil maken en vooral laten ervaren hoe actueel, modern én boeiend deze vorm van poëzie met een rijke traditie is en welke mogelijkheden die biedt.

Een festival dus met haiku als het gemeenschappelijke, poëtische garen dat alle activiteiten bindt of verbindt en de bezoekers anders laat kijken, anders misschien dan ze gewoon zijn. Zoals ook haiku is: een brilletje om anders naar de doodgewone dingen om je heen te kijken. Scherper, gekleurd, van dichterbij, meer gefocust.

→ MODERNE TECHNIEKEN

Het Festival van het Maankonijn wil haiku ook als een moderne vorm van poëzie etaleren, die in deze hectische tijd rust en schoonheid kan brengen door heel even stil te staan bij iets kleins. Een vluchtheuveltje in het haastige, intermenselijke verkeer. Daarom gebruikten we tijdens het festival ook moderne technieken en dragers om haiku te laten lezen. Zoals de speciaal voor het festival uitgestippelde wandeling Pad van het Maankonijn, waarbij mensen op mooie plekjes in Heuvelland even stilstonden en op het plan een QR-code scanden, waarna ze met haiku’s over die plek samen konden spelen. Haiku ook als een spel dus, zoals het lange tijd in Japan was.

Ook nieuwe experimenten om en rond haiku kregen tijdens het festival een podium. Zoals het mini-filmfestival Cinéhaiku. Cinéhaiku is een nieuwe vorm van kortfilm, ontstaan in Parijs, waarbij cineasten in filmpjes van maximum 30 seconden verdeeld in 3 sequensen het idee van een haiku in bewegende beelden proberen te vatten.

Een ander haiku-experiment was wat ik het-nu-en-samen. Haiku is poëzie die een ervaring van het moment met anderen deelt. En dat wilden we laten ervaren door samen met het publiek op het moment zelf een voorstelling te creëren. Dat gebeurde in de kerk van Loker, waarbij senryu werd gebruikt om samen bij elkaar te biecht te gaan over onze kleine kantjes. Via improvisatie ontstond een boeiende voorstelling op aangeven van gedachten van het publiek, waarop dan werd ingespeeld met passende senryu’s. Zo hadden de toeschouwers het gevoel dat alles op het moment zelf gebeurde en dat ze het samen deelden, wat een sterke, emotionele kracht had. Tussendoor werden dezelfde thema’s op een vleugelpiano in muziek omgezet. Ook via improvisatie. Dat gaf de toehoorders de kans nog even over de gebrachte senryu’s en dus de gedeelde momenten te mijmeren.

→ EN VERDER

Verder waren er vertellingen, workshops light painting en nachtfotografie, penseelschilderen en haiku schrijven voor beginners. Er was een lezing over opruimen in huis en hoofd en er was een zoektocht in het donkere Warandepark, waarbij verlichte QR-codes de bezoekers haiku’s over de maan lieten lezen. Doorlopend was er een expo met gekalligrafeerde haiku’s, er waren maankonijnkoeken, er werden Japanse whisky’s geproefd en er was een succesvolle haikuwedstrijd, gewonnen door Riet De Bakker.

Tot slot en als hoogtepunt was er op 21 september het maankijken, geïnspireerd door het Japanse tsukimi (maankijken). Op een flank van de Kemmelberg keken we samen naar de opkomende volle maan van september terwijl er werd geluisterd naar haiku’s over de maan en intieme klankscapes. De maan liet zich af en toe gesluierd zien, wat een sprookjesachtige sfeer gaf. Om dan na afloop in haar volle glorie tevoorschijn te komen. Alsof ze zei: Goed zo, goed gedaan! Hieronder een sfeerbeeld aan de hand van een hele reeks foto’s van het festival.

— Geert De Kockere